Monument voor de mensheid

Door: Lorianne van Gelder
Gepubliceerd: woensdag 12 maart 2008 23:40
Update: donderdag 13 maart 2008 08:16

Duitsland bouwt het grootste massagraf ter wereld. Een piramide van maximaal 578 meter hoog met ruimte voor de restanten van 100 miljoen mensen.
‘Het moet een monument voor de mensheid worden’, zegt initiatiefnemer Ingo Niermann (38). ‘Waar mensen ongeacht hun huidskleur of achtergrond samenkomen. Iedereen is gelijk in de dood.’ Een ‘communistisch idee’ stelt de Duitser. En niet zomaar een idee. De Duitse overheid beloonde het met een flinke subsidie en er werd zelfs een wedstrijd uitgeschreven voor het mooiste piramideontwerp. In de jury vooraanstaande architecten en designers als Rem Koolhaas enMiuccia Prada.

De enorme piramide van grafstenen is gepland op een terrein in de buurt van het Oost-Duitse Dessau. Het aantal inschrijvingen bepaalt uiteindelijk de omvang. Het bouwwerk moet groter worden dan de piramides van het Egyptische Gizeh (147 meter hoog) en groter dan het Empire State Building in New York (380 meter). Een massagraf op Duitse bodem, roept dat geen wrange herinneringen op? ‘Welnee’, zegt Niermann. ‘Mensen doen dit vrijwillig, ze krijgen een monument en worden niet in een kuil gekieperd.’

700 euro per steen

Vereeuwiging in de piramide kost 700 euro per steen, vergeleken met een urn in een columbarium (500 à 1.000 euro) of een gemiddelde grafsteen (1.250 euro) niet excessief veel. Degenen die een plekje in het monument niet kunnen betalen, kunnen subsidie aanvragen. Inmiddels zijn er 800 inschrijvingen van gegadigden over de hele wereld, onder wie ook negen Nederlanders. Zodra Bartel en Stephanie Scheers uit Amsterdam van het project hoorden, schreven zij zich in. Stephanie was in principe wat huiverig op haar dertigste al over de dood na te denken, maar vond de piramide een mooi idee. Al wil ze liever niet onderop komen te liggen.

Verdwijnen in de massa

Maar daar hebben de deelnemers geen invloed op. Wiens steen ooit bovenop lag, zal na een paar jaar in de massa verdwijnen. Daardoor is er geen plek voor nabestaanden de doden in de piramide te herdenken. Een reden voor Guus Sluiter, directeur van het Uitvaartmuseum in Amsterdam, niet aan het project mee te doen. Volgens Sluiter is het maken van een persoonlijk statement met je begrafenis een trend. ‘Maar dat massale van deze piramide past daar weer niet.’

Initiatiefnemer Niermann heeft zijn financiering bijna rond. ‘Hopelijk kunnen we volgend jaar de eerste steen leggen. De dood mag best zichbaar zijn.’

Trefwoorden: piramide, rem koolhaas

Rem Koolhaas
Pas in de jaren tachtig werden Koolhaas’ eerste projecten gerealiseerd. Vlak daarvoor echter maakt hij het spraakmakende, internationaal zeer invloedrijke ontwerp voor de uitbreiding van de Tweede Kamer in Den Haag. Het waren overigens wel Nederlandse steden waar Koolhaas’ eerste ontwerpen werden gerealiseerd: Amsterdam (het IJ-plein in Amsterdam-Noord; stedenbouwkundig plan en woongebouw); Den Haag (gebouw voor het Nederlands Dans Theater); en Groningen (een tweetal woongebouwen). Later volgden de Kunsthal in Rotterdam en het Educatorium in Utrecht. Vanaf de jaren ‘90 worden plannen gerealiseerd in Frankrijk, de Verenigde Staten en Japan.